Son yılların en kurak mevsimini yaşıyoruz. Yağış yok. Önümüzdeki birkaç aylık sürede yeterli yağışlar olmazsa kuraklık ve su sıkıntısı kendini gösterebilir. Ziraat Odası Başkanı, suyun tasarruflu kullanılması ve su yatırımlarının ön plana alınması için uyarılarda bulundu.
Tehlike Çanları karaman İçin Çalıyor!
Karaman ülkemizin en az yağış alan bölgeleri listesinin ilk sırasında yer alıyor. Üstelik son yılların en kurak mevsimini yaşıyoruz. Şubat ayındayız ve neredeyse kar yağmadı. Peki, bu durumda ne yapmalıyız? Zaten kıt olan su kaynaklarını daha tasarruflu kullanmak için çiftçilere, üreticilere, vatandaşlara ve yetkililere düşen görev ve sorumluluklar neler? Bu kuraklığın sonu gıda sıkıntısına kadar gider mi? Önümüzdeki yaz tarımda ve içme suyunda herhangi bir sıkıntı yaşanmaması için DSİ ve Karaman Belediyesi ne tür tedbirler alıyor? Karaman merkezde yıllık temiz su ihtiyacı yaklaşık olarak 15 milyon m³. Bu ihtiyaç şu anda İbrala Barajı’ndan sağlanırken, çeşitli mevkilerde bulunan 31 adet kuyu da yedekte bekletiliyor. Karaman’ın 50 yıllık su ihtiyacını karşılaması beklenen İbrala Barajı’nda bir taraftan DSİ tarafından yürütülen tadilat işleri devam ederken, diğer taraftan da baraj su tutuyor. Barajda şu anki doluluk oranı % 30 seviyesinde. Karaman Belediyesi’nin herhangi bir su sıkıntısı yaşanmaması için ilave kuyular açma çalışmaları olduğu öğrenilirken, vatandaşlara da suyu tasarruflu kullanmaları konusunda bilgilendirme amaçlı broşür dağıtılacağı bilgisine ulaşıldı. Karaman ve çevresinde asıl sorun ise tarımsal sulama. Bölgede genelde çok fazla su isteyen ürünlerin ekimi yapıldığı için yıllık su tüketimi oldukça fazla. Yer altı sularının çekilmesi, kapalı havza sulama sistemine henüz geçilememiş olması ve bununla birlikte yağış miktarındaki ciddi düşüş büyük sıkıntılara yol açabilecek gibi görünüyor. Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram, İmaret Gazetesinin sorularını cevapladı.
Karaman ülkemizin en az yağış alan bölgelerimizden birisi. Su kaynakları bakımından da fazla bir zenginlikten söz edemeyiz. Üstelik son yılların en kurak mevsimini yaşıyoruz. Şehrin tarımsal anlamda yıllık su kullanım miktarı ne kadar? Ve bu su ihtiyacı hangi kaynaklardan sağlanıyor? Bu kaynaklarda şu an ki mevcut durum nedir?
Karaman’da 3 tane barajımız var. Deliçay Barajı, Gödet Barajı ve İbrala Barajı.
İbrala Barajı yaklaşık 150 bin dekara yakın bir tarımsal faaliyette Karaman’a katkı sağlıyor. Yaklaşık 5-6 yıl önce bu baraj faaliyete geçti. Gövdede oluşan bazı sıkıntılardan dolayı yenide ihaleye çıkartılıp iyileştirme yapıldı. Müteahhit firmasının 210 günlük bir süresi vardı çok hızlı bir şekilde bitirdi. Bugün itibariyle 12 milyon metre küp suyu var. Bu suyun yüzde 33’ünü Karaman içme suyu olarak kullanıyor. İlimizde yaşanan kuraklık nedeniyle bölgede yaşayan çiftçi tedirgin. Ürün planlaması yapamıyor.
Gödet Barajı Karaman’ın il olması kadar önemli bir sulama projemiz. 1989 yılında açılışı yapıldı. Karaman’da aynı yıllarda il olduğu için bir beklenti içindeyiz. Gödet Barajının Karaman’a sağlamış olduğu fayda şu ana kadar hiç yaşanmadı. Yer altı sularının bu kadar sığ olduğu dönemde geçen yılı özetlersek 110 milyon metreküp su birikti orada. Bunun 30 milyon metreküpü tarımsal faaliyetlerde kullanıldı. Fakat barajda şu an da 90 milyon metreküp suyumuz var. Bu kuraklığa rağmen var. Fakat suyu kullanamıyoruz. Barajın 30 yıldır Karaman çiftçisinin hayali olan yaklaşık 15 bin 40 hektarı sulayacak kadar kapasitesi var fakat basınçlı sulama sistemimiz olmadığı için vahşi sulamayla açık kanallarla sulama yapıyoruz. O barajdan yeterince Karaman çiftçisi yararlanmadı. Bu yıl ise geçen yıldan 2019 yılının temmuz ayından beri yakın takip ettiğimiz projeyle beraber Sayın Bakanımızın Karaman Milletvekillerinin katkısıyla başlatılan bir çakışma vardı. Yılbaşından önce ödemeye ayrıldı ve şu an da tarım bakanlığımız tarafından onaylandı önümüzdeki günlerde ihaleye çıkacak. Bu baraj kuraklık döneminde Karaman çiftçisinin umudu. Bu proje biraz daha genişletildi Deliçay’da bu projeyle birleştirildi. Bu ikisiyle beraber basınçlı sulama sistemine geçilecek. 150 bin dekara yakın bir alanımız Kılbasan ve Hamidiye bölgesinden başlayıp Dereköye kadar olan bölgede Karaman merkezi de kapsayan bölgede ciddi anlamda yer altı sularımıza kaynak sağlayacağını düşünüyoruz.
Kapalı havza sulama projesi var. Konu ile ilgili çalışmalar ne durumda? Hayata geçirildiğinde Karaman’ın tarımsal anlamda su sıkıntısı kalmayacak diyebilir miyiz?
Yine Karaman’ı yakından ilgilendiren projelerden biri olan KOP Mavi Tünel kanalından Hotamış havzasına dökülecek bir su var. O suyla ilgili de çalışmalar devam ediyor. Eğer faaliyete geçerse Karaman yer altı suları ile ilgili gelecekte endişe duymayacağı kanaatindeyim.
Bölgemizde su sıkıntısı yaşanmasına rağmen çiftçilikte çok fazla su isteyen ürünlerin ekimine devam ediliyor. Size göre yetiştirilen ürünler ile ilgili yeni bir reform gerekli mi?
Karaman’da su sıkıntısı yaşanmasına rağmen çiftçilerimizin mısır ekimi yapmaları ile ilgili ciddi bir sıkıntı var. Fakat mısır ekimi yapılmasıyla ilgili çiftçimiz de çok fazla memnun değil. Fakat şöyle bir gerçek var. Karaman’da mısırın yerine bir alternatif ürün olması gerekiyor. Karaman da havza bazlı desteğe geçilmesiyle ilgili yıllardır Tarım Bakanlığımızın bir çalışması var. Şayet havza bazlı desteğe geçilirse suyu az tüketen ürün desenleriyle ilgili çiftçimiz beklenti içinde. Çiftçi diyor ki; ben buğday ekiyim, ayçiçeği ekiyim. Suyu az tüketen bitkiler ekiyim. Ama ben mısır ekmemem için bana para kazanmam için bir şey gerekiyor.
Karaman’da 300 bin dekarın üstünde mısır ekimi yapılıyor. Suyu çok tükettiği aşikâr. Çiftçinin mısır ekiminin önünü kesmek için destek sağlanması gerekiyor. Bölgemizde havza bazlı desteğe geçilirse suyu az tüketen ürün desenli bir çalışma yapılırsa bizim çiftçimiz kazancı sağladığı her bitkiye dönmeye hazır. Ama çiftçi mısır ekimini bırakmak için mutlaka destek almalı.
Önceleri Karapınar ve Çumra topraklarında oluşan obruklar şu anda Ayrancı başta olmak üzere Karaman ili sınırlarında da görülmeye başlandı. Bu durum hakkında neler söylemek istersiniz? Önleyebilmek mümkün mü?
Bunun yegâne sebebi yeraltı sularının çekilmesi. Karapınar’da çok vardı. Karaman’da Sudurağı, Ayrancı ve Ambar bölgesinde yaşandı. Bu ama bu demek değil ki Karapınar’da çok Karaman’da yok. Tüm Türkiye’yi tehdit eden kuraklık ve su sorunu yakın bir zaman içinde Karaman’da da yaşanıyor. Daha da yaşanacak. Kar yağmadı. 7-8 aylık süreçte Türkiye’de Karaman’da metrekareye 30 kg yağmış. Ondan dolayı bu obrukların Karaman bölgesinde de oluşmamasıyla ilgili devletimizin sulamayla ilgili suyu az tüketen ürünlere destek vermesi gerekir.
Çiftçilerimiz ürünleri için yağmurlamanın yan sıra salma su sulama yapıyorlar. Sulama konusunda israfın önlenmesi anlamında ziraat odası olarak çiftçilerimizi bilgilendirme ve tasarruf çalışması yapıyor musunuz ve böyle bir proje var mı?
Bölgemizde suyla ilgili tek israf Gödet Barajı sulama sahasıdır. Mısır zengin çiftçiliğidir, çok maliyetlidir. Bizim bölgemizde yüzde 99 kapalı devre sulama sistemleri var. Damlama ve yağmurlama sistemi var. Vahşi sulama yok denilecek kadar azdır. Bazı bölgelerde vardır. Gödet barajı sulama sahasında olan kanaletleri yıkık olmasından dolayı santrifüjlerle yapıyorlar. Suyun kıymetini bilmiyorlar. Karaman sulamayla ilgili çok yol aldı. Özellikle devletin proje karşılığı vermiş olduğu yüzdeli desteklerden ciddi yatırım aldı ve Karaman çiftçisi sulama konusunda israfın en az olduğu illerden biridir. Üreticilerimiz bu konuda hassas. Bir de günümüz tarımında artık salma sulamayla ürün kaldırmıyor. Vahşi sulama yüzde 1’i geçmez. Su kullanımı iyi ama suyumuz çok az.
Öte yandan D.S.İ yetkilileri de, ilimizde su kaynaklarını artırmak ve olası sıkıntıların önüne geçebilmek için baraj ve gölet gibi depolama tesisleri yapım ve modernizasyonu ile toplulaştırma çalışmalarına aralıksız devam edildiğini belirttiler. DSİ tarafından ilimiz genelinde devam eden çalışmalar ise şunlar:
Tehlike Çanları karaman İçin Çalıyor!
Karaman ülkemizin en az yağış alan bölgeleri listesinin ilk sırasında yer alıyor. Üstelik son yılların en kurak mevsimini yaşıyoruz. Şubat ayındayız ve neredeyse kar yağmadı. Peki, bu durumda ne yapmalıyız? Zaten kıt olan su kaynaklarını daha tasarruflu kullanmak için çiftçilere, üreticilere, vatandaşlara ve yetkililere düşen görev ve sorumluluklar neler? Bu kuraklığın sonu gıda sıkıntısına kadar gider mi? Önümüzdeki yaz tarımda ve içme suyunda herhangi bir sıkıntı yaşanmaması için DSİ ve Karaman Belediyesi ne tür tedbirler alıyor? Karaman merkezde yıllık temiz su ihtiyacı yaklaşık olarak 15 milyon m³. Bu ihtiyaç şu anda İbrala Barajı’ndan sağlanırken, çeşitli mevkilerde bulunan 31 adet kuyu da yedekte bekletiliyor. Karaman’ın 50 yıllık su ihtiyacını karşılaması beklenen İbrala Barajı’nda bir taraftan DSİ tarafından yürütülen tadilat işleri devam ederken, diğer taraftan da baraj su tutuyor. Barajda şu anki doluluk oranı % 30 seviyesinde. Karaman Belediyesi’nin herhangi bir su sıkıntısı yaşanmaması için ilave kuyular açma çalışmaları olduğu öğrenilirken, vatandaşlara da suyu tasarruflu kullanmaları konusunda bilgilendirme amaçlı broşür dağıtılacağı bilgisine ulaşıldı. Karaman ve çevresinde asıl sorun ise tarımsal sulama. Bölgede genelde çok fazla su isteyen ürünlerin ekimi yapıldığı için yıllık su tüketimi oldukça fazla. Yer altı sularının çekilmesi, kapalı havza sulama sistemine henüz geçilememiş olması ve bununla birlikte yağış miktarındaki ciddi düşüş büyük sıkıntılara yol açabilecek gibi görünüyor. Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram, İmaret Gazetesinin sorularını cevapladı.
Karaman ülkemizin en az yağış alan bölgelerimizden birisi. Su kaynakları bakımından da fazla bir zenginlikten söz edemeyiz. Üstelik son yılların en kurak mevsimini yaşıyoruz. Şehrin tarımsal anlamda yıllık su kullanım miktarı ne kadar? Ve bu su ihtiyacı hangi kaynaklardan sağlanıyor? Bu kaynaklarda şu an ki mevcut durum nedir?
Karaman’da 3 tane barajımız var. Deliçay Barajı, Gödet Barajı ve İbrala Barajı.
İbrala Barajı yaklaşık 150 bin dekara yakın bir tarımsal faaliyette Karaman’a katkı sağlıyor. Yaklaşık 5-6 yıl önce bu baraj faaliyete geçti. Gövdede oluşan bazı sıkıntılardan dolayı yenide ihaleye çıkartılıp iyileştirme yapıldı. Müteahhit firmasının 210 günlük bir süresi vardı çok hızlı bir şekilde bitirdi. Bugün itibariyle 12 milyon metre küp suyu var. Bu suyun yüzde 33’ünü Karaman içme suyu olarak kullanıyor. İlimizde yaşanan kuraklık nedeniyle bölgede yaşayan çiftçi tedirgin. Ürün planlaması yapamıyor.
Gödet Barajı Karaman’ın il olması kadar önemli bir sulama projemiz. 1989 yılında açılışı yapıldı. Karaman’da aynı yıllarda il olduğu için bir beklenti içindeyiz. Gödet Barajının Karaman’a sağlamış olduğu fayda şu ana kadar hiç yaşanmadı. Yer altı sularının bu kadar sığ olduğu dönemde geçen yılı özetlersek 110 milyon metreküp su birikti orada. Bunun 30 milyon metreküpü tarımsal faaliyetlerde kullanıldı. Fakat barajda şu an da 90 milyon metreküp suyumuz var. Bu kuraklığa rağmen var. Fakat suyu kullanamıyoruz. Barajın 30 yıldır Karaman çiftçisinin hayali olan yaklaşık 15 bin 40 hektarı sulayacak kadar kapasitesi var fakat basınçlı sulama sistemimiz olmadığı için vahşi sulamayla açık kanallarla sulama yapıyoruz. O barajdan yeterince Karaman çiftçisi yararlanmadı. Bu yıl ise geçen yıldan 2019 yılının temmuz ayından beri yakın takip ettiğimiz projeyle beraber Sayın Bakanımızın Karaman Milletvekillerinin katkısıyla başlatılan bir çakışma vardı. Yılbaşından önce ödemeye ayrıldı ve şu an da tarım bakanlığımız tarafından onaylandı önümüzdeki günlerde ihaleye çıkacak. Bu baraj kuraklık döneminde Karaman çiftçisinin umudu. Bu proje biraz daha genişletildi Deliçay’da bu projeyle birleştirildi. Bu ikisiyle beraber basınçlı sulama sistemine geçilecek. 150 bin dekara yakın bir alanımız Kılbasan ve Hamidiye bölgesinden başlayıp Dereköye kadar olan bölgede Karaman merkezi de kapsayan bölgede ciddi anlamda yer altı sularımıza kaynak sağlayacağını düşünüyoruz.
Kapalı havza sulama projesi var. Konu ile ilgili çalışmalar ne durumda? Hayata geçirildiğinde Karaman’ın tarımsal anlamda su sıkıntısı kalmayacak diyebilir miyiz?
Yine Karaman’ı yakından ilgilendiren projelerden biri olan KOP Mavi Tünel kanalından Hotamış havzasına dökülecek bir su var. O suyla ilgili de çalışmalar devam ediyor. Eğer faaliyete geçerse Karaman yer altı suları ile ilgili gelecekte endişe duymayacağı kanaatindeyim.
Bölgemizde su sıkıntısı yaşanmasına rağmen çiftçilikte çok fazla su isteyen ürünlerin ekimine devam ediliyor. Size göre yetiştirilen ürünler ile ilgili yeni bir reform gerekli mi?
Karaman’da su sıkıntısı yaşanmasına rağmen çiftçilerimizin mısır ekimi yapmaları ile ilgili ciddi bir sıkıntı var. Fakat mısır ekimi yapılmasıyla ilgili çiftçimiz de çok fazla memnun değil. Fakat şöyle bir gerçek var. Karaman’da mısırın yerine bir alternatif ürün olması gerekiyor. Karaman da havza bazlı desteğe geçilmesiyle ilgili yıllardır Tarım Bakanlığımızın bir çalışması var. Şayet havza bazlı desteğe geçilirse suyu az tüketen ürün desenleriyle ilgili çiftçimiz beklenti içinde. Çiftçi diyor ki; ben buğday ekiyim, ayçiçeği ekiyim. Suyu az tüketen bitkiler ekiyim. Ama ben mısır ekmemem için bana para kazanmam için bir şey gerekiyor.
Karaman’da 300 bin dekarın üstünde mısır ekimi yapılıyor. Suyu çok tükettiği aşikâr. Çiftçinin mısır ekiminin önünü kesmek için destek sağlanması gerekiyor. Bölgemizde havza bazlı desteğe geçilirse suyu az tüketen ürün desenli bir çalışma yapılırsa bizim çiftçimiz kazancı sağladığı her bitkiye dönmeye hazır. Ama çiftçi mısır ekimini bırakmak için mutlaka destek almalı.
Önceleri Karapınar ve Çumra topraklarında oluşan obruklar şu anda Ayrancı başta olmak üzere Karaman ili sınırlarında da görülmeye başlandı. Bu durum hakkında neler söylemek istersiniz? Önleyebilmek mümkün mü?
Bunun yegâne sebebi yeraltı sularının çekilmesi. Karapınar’da çok vardı. Karaman’da Sudurağı, Ayrancı ve Ambar bölgesinde yaşandı. Bu ama bu demek değil ki Karapınar’da çok Karaman’da yok. Tüm Türkiye’yi tehdit eden kuraklık ve su sorunu yakın bir zaman içinde Karaman’da da yaşanıyor. Daha da yaşanacak. Kar yağmadı. 7-8 aylık süreçte Türkiye’de Karaman’da metrekareye 30 kg yağmış. Ondan dolayı bu obrukların Karaman bölgesinde de oluşmamasıyla ilgili devletimizin sulamayla ilgili suyu az tüketen ürünlere destek vermesi gerekir.
Çiftçilerimiz ürünleri için yağmurlamanın yan sıra salma su sulama yapıyorlar. Sulama konusunda israfın önlenmesi anlamında ziraat odası olarak çiftçilerimizi bilgilendirme ve tasarruf çalışması yapıyor musunuz ve böyle bir proje var mı?
Bölgemizde suyla ilgili tek israf Gödet Barajı sulama sahasıdır. Mısır zengin çiftçiliğidir, çok maliyetlidir. Bizim bölgemizde yüzde 99 kapalı devre sulama sistemleri var. Damlama ve yağmurlama sistemi var. Vahşi sulama yok denilecek kadar azdır. Bazı bölgelerde vardır. Gödet barajı sulama sahasında olan kanaletleri yıkık olmasından dolayı santrifüjlerle yapıyorlar. Suyun kıymetini bilmiyorlar. Karaman sulamayla ilgili çok yol aldı. Özellikle devletin proje karşılığı vermiş olduğu yüzdeli desteklerden ciddi yatırım aldı ve Karaman çiftçisi sulama konusunda israfın en az olduğu illerden biridir. Üreticilerimiz bu konuda hassas. Bir de günümüz tarımında artık salma sulamayla ürün kaldırmıyor. Vahşi sulama yüzde 1’i geçmez. Su kullanımı iyi ama suyumuz çok az.
Öte yandan D.S.İ yetkilileri de, ilimizde su kaynaklarını artırmak ve olası sıkıntıların önüne geçebilmek için baraj ve gölet gibi depolama tesisleri yapım ve modernizasyonu ile toplulaştırma çalışmalarına aralıksız devam edildiğini belirttiler. DSİ tarafından ilimiz genelinde devam eden çalışmalar ise şunlar:
- Karaman-Merkez Yollarbaşı Göleti Sulaması
- Karaman-Merkez Taşkale Göleti Sulaması İkmali
- Karaman-Merkez Akın Göleti Sulaması İkmali
- Karaman-Merkez Yılangömü Göleti ve Sulaması
- Karaman-Merkez Kazancı Göleti ve Sulaması İkmali
- Karaman Başyayla Üzümlü Göleti ve Sulaması İkmali
- Karaman Sarıveliler Arkbendi Göleti ve Sulaması İkmali
Modern sulama yapilmali, insanlar su israfi konusunda bilinclendirilmeli en onemlisi hileden haksizliktan yalandan Allah in(C.C) rahmetinden mahrum kalacak islerden sakinilmali ,hakiki imani elde edemeyen gençlik bilinçlendirilmeli (Karamanda intihar olayida cok fazla.)boyle olursa inşaallah suda cok olur misirda ekilir
İnsanları su tüketimi konusunda bilinçllendirme elbette çok önemli ancak bu biraz zaman alır.Ama durum acil bekleyemeye gelmez ve yetkililerin bazı tedbirler alması gerekir.Mısır,şekerpancarı ticari sebze ekimi acilen yasaklanmalı yerine kurarçıl bitkiler yoksa ekimi teşvik edilmelidir.Vatandaşa bırakırsanız çıkarına geleni eker-diker.
İnsanları su tüketimi konusunda bilinçllendirme elbette çok önemli ancak bu biraz zaman alır.Ama durum acil bekleyemeye gelmez ve yetkililerin bazı tedbirler alması gerekir.Mısır,şekerpancarı ticari sebze ekimi acilen yasaklanmalı yerine kurarçıl bitkiler yoksa ekimi teşvik edilmelidir.Vatandaşa bırakırsanız çıkarına geleni eker-diker.